Gerald Hüther over het individu en de gemeenschap
Ontdekkingsvreugde en scheppingslust zijn de drijfveren waardoor een kind of volwassene met plezier leert en zich ontwikkelt.
(Samenvatting van de ideeën van neurobioloog Prof. Gerald Hüther, zie ingesloten video onder de tekst)
Voldoening en plezier leiden tot ‘bemesting’, door dopamine en endogene opiaten, en versteviging van de gebruikte neuronetwerken. Als we voldoening ervaren, ontstaat er coherentie in de hersenen. Problemen leiden tot incoherentie. Coherentie is een optimale toestand die zo min mogelijk energie kost. Dat kan kortstondig bereikt worden door verdringing, afleiding, drank of drugs. Maar het is beter coherentie door ontdekkingsvreugde en scheppingslust langdurig vast te houden.
Een klein kind ontdekt dat het een individu is, dat losstaat van moeder. Als het kind ontdekt dat het thuishoort in een gezin, een dorp of gemeenschap, of een bepaalde cultuur, dan ontdekt het kind zijn identiteit. Als een mens zijn potentieel volledig ontwikkelt, dan ontdekt hij zijn eigen menselijke Waardigheid (Würde in het Duits). Helaas komen de meeste mensen niet zo ver.
Menselijke Waardigheid
De centrale vraag bij menselijke Waardigheid is: waaraan oriënteren we ons bij alles wat we denken, zeggen en doen? Wat is ons morele kompas? Wie willen we zijn? Hoe willen we leven?
Iemand die zijn Waardigheid gevonden heeft, is een subject en geen object meer. Zo iemand is niet manipuleerbaar of beïnvloedbaar. Hij kan niet worden beïnvloed door bazen of reclame, hij neemt zijn eigen beslissingen. Hij is een vrije geest, die zijn talenten volledig kan ontwikkelen. Het zijn vaak eigenaardige mensen, die we niet goed kunnen plaatsen. Wie zich bewust is van zijn eigen Waardigheid, kan niet verleid worden.
Conclusie van Gerald Hüther
De school is het geïnstitutionaliseerde systeem om kinderen te laten wennen zich als object te laten behandelen. Als reactie op de behandeling als object, gaan de meeste mensen anderen ook als object behandelen en manipuleren. Met beloning en bestraffing worden kinderen afgericht tot brave burgers, die passen binnen de cultuur van het land en de politiek. Die kinderen die zich het beste aanpassen als object, worden later de leidinggevenden van het land. De overtreffende trap zijn dan de demagogen.
De leiders kunnen de mensen alleen besturen en tot object maken, zolang de mensen onderling verdeeld zijn en zich schikken in hun rol als object. De enige manier om hieraan te ontsnappen, is samen met gelijkgezinde mensen zich van onderaf te organiseren. Een gemeenschap moet een gedeelde missie hebben, waaraan iedereen in vrijheid als subject een bijdrage kan leveren. De ontdekkingsvreugde en scheppingslust doen wonderen!
Zolang wij elkaar als objecten behandelen, is zelfontplooiing onmogelijk. Zodra wij elkaar als subjecten behandelen, is zelfontplooiing onvermijdelijk.
Voorbeelden van gemeenschappen met een missie
Hüther heeft de Akademie für Potentialentfaltung opgericht, die allerlei projekten voor zelfontplooiing begeleidt. Dat gaat van scholen tot dorpsgemeenschappen en muziekopleidingen.
Een voorbeeld in onderstaande video is ‘Bewust samenleven’ in Salzburg. Daarbij gaat het om een verandering van de levensmiddelenvoorziening, betrouwbare energie en een herbezinning op de natuur.
Voordracht van Hüther in Salzburg in 2017 (Duits gesproken):
Prof. Dr. Gerald Hüther is een Duitse neurobioloog en schrijver van populair-wetenschappelijke boeken, waaronder het boek “Würde” (Menselijke Waardigheid).
